Küreselleşmenin bir uzantısı olarak, İngilizce, Türkiye'de de en yaygın öğretilen dil haline gelmiştir. Fakat yapılan çevirinin saygı duyulur bir ürün olması, ancak, iki dile de ana dili gibi hakim ve edebi becerisi gelişkin kimselerce sunulduğu ölçüde mümkündür.
Genel bağlamda İngilizce ve Türkçe karşılaştırıldığında, ilk etapta, birisi Hint-Avrupa dil ailesine mensup ve Cermen kökenli, diğeri ise Ural-Altay dil ailesinin Altay koluna mensup iki dil karşımıza çıkar. İnternet, televizyon ve müzik gibi farklı alanlar aracılığıyla İngilizce her ne kadar günlük hayatımızın bir parçası olmuş olsa da bir dilde söyleneni başka bir dilde ifade etmek söz konusu olduğunda çevirmenliğin bambaşka bir uzmanlık alanı olduğu açığa çıkmaktadır.
Türkçe'den İngilizce'ye yapılan çevirilerde yapılan yaygın hatalardan birkaçı şunlardır:
• Uzun cümlelerin çevirisinde meydana gelen hatalar:
Türkçe, sondan eklemeli bir dil oluşu, tamlamalara elverişli oluşu ve bağlaçlarının çeşitliliği sayesinde uzun cümleler kurulabilen bir dildir. Fakat İngilizce benzer cümle kalıplarına olanak sağlayan bir dil değildir. Bu sebeple Türkçe'den İngilizce'ye yapılan çevirilerin çoğunda, Türkçe cümle kalıpları çerçevesinde düşünülmüş, fakat İngilizce duyulduğunda anlatım bozuklukları ihtiva eden tümceler bulunmaktadır. Böylesi uzun cümlelerin çevirisinde, bağlaçların ve soru zarflarının kullanıldıkları yerlere, özne-yüklem uyumuna, fiil kiplerinin bir olduğuna özellikle dikkat edilmelidir.
• Sözcük ve deyimlerin yanlış kullanımına bağlı olarak meydana gelen hatalar:
İngilizce, söz öbekleri ve istisnaları Türkçe'ye kıyasla fazla olan bir dildir. Özellikle günlük diyaloglar içeren senaryo ya da edebi metinlerin çevirilerinde, böylesi deyimlere sıklıkla rastlanır. Çevirmenlerin bu mecazlı kullanımları ayırt etmeleri de ancak ve ancak çok okumaları ile mümkündür. Benzer şekilde, İngilizce, modern Türkçe'ye kıyasla, sözcük sayısı oldukça fazla olan bir dildir—kimi kaynaklarda bu karşıtlık 300,000′e kıyasla 100,000 şeklinde ifade edilmektedir. Bu sebeple, özellikle Türkçe'den İngilizce'ye yapılan çevirilerde Türkçe bir sözcüğe karşılık gelen İngilizce sözcüklerin tamamının bilinmesi ve söz konusu çevirinin branşı ve konusuna uygun olan karşılığın seçilmesi gerekmektedir.
• Terimlerin yanlış kullanımına bağlı olarak meydana gelen hatalar
Medikal, adlî ve özellikle de hukukî metinlerin çevirilerinde terimlerin yanlış kullanımı oldukça göze batar ve yararlanan kişi için de büyük sorun teşkil eder. Kimi çeviri bürolarında, metinler o alana mensup olmayan yahut söz konusu metnin literatürüne hakim olmayan kişilerce tercüme edilmektedir. Ortaya çıkan böylesi ürünler müşteri memnuniyetsizliği ile sonuçlanmakta, metinler çeviri bürolarına geri gönderilmekte ve özellikle çevirinin acil yetişmesi gerektiği durumlarda müşterinin mağduriyeti ile sonuçlanmaktadır.Alanında uzman tercümanlarla çalışmak hem müşteri açısından hemde çeviri bürosu açısından önem teşkil etmektedir.
• İmlâ hataları ve bu hatalara bağlı anlatım bozuklukları
Her ne kadar virgül ve nokta gibi yokluklarında cümlelerin tamamlanmadığı noktalama işaretleri ile ilgili kuralların evrensel olduğunu varsaysak da aslında bu varsayım gerçek değildir. İngilizce'de bağlaçlardan önce kullanılan virgülün Türkçe'de kullanılmaması, Türkçe'de tırnak içine alınan bir cümle kendi içinde bittiğinde nokta ile sonlandırılırken, İngilizce'de bu cümlenin sonuna virgül konularak anlatıma devam edilmesi gibi basit gözüken ancak yazılı dilde önem teşkil eden farklılıkların bilinmesi çok önemlidir. Benzer bir şekilde noktalama işaretlerinin matematiksel kullanımında da farklılıklar vardır. Üç yüz bin sayısının rakamlarla ifade edildiğinde İngilizce'de 300,000, Türkçe'de ise 300.000 olarak yazılması; yine aynı sayının yanına bir küsurat eklendiğinde Türkçe'de virgül kullanılırken (300.000,003) İngilizce'de bu küsuratın nokta ile ayrılması (300,000.003) gibi başlangıçta önemsiz gibi görünen ancak çekler,bilançolar, gelir beyannameleri gibi belgelerde hayatî önem taşıyan farklıların çevirmenlerce bilinmesi zorunludur.
Safiye Tıngır İngilizce Çeviri Hizmetleri
